Nguyễn Trãi được biết đến là nhân vật lịch sử nổi tiếng ở Việt Nam, bên cạnh đó Ông còn có nhiều đóng góp cho nền văn học nước ta qua những bài thơ. Bạn đọc hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về sự nghiệp văn chương và các tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Trãi.
Giới thiệu các tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Trãi
Nguyễn Trãi có hiệu là Ức Trai – Ông là một nhà chính trị, nhà văn, nhà văn hóa lớn của dân tộc Việt Nam. Hầu hết các tác phẩm của Nguyễn Trãi đều thể hiện hai nguồn cảm hứng của văn học dân tộc truyền thống là yêu nước và nhân đạo. Cụ thể một số những tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Trãi như:
Bình Ngô Đại Cáo
Tác phẩm Bình Ngô Đại cáo được công bố vào tháng 12 năm 1428 với ý nghĩa như một bản tuyên ngôn độc lập, vạch trần tội ác của kẻ thù xâm lược, bên cạnh đó ngợi ca thắng lợi cuộc khởi nghĩa Lam Sơn đã tiêu diệt và làm tan rã 15 vạn viện binh của giặc, Vương Thông buộc phải giảng hòa và rút quân về nước nên Nguyễn Trãi theo lệnh Lê Lợi viết Đại cáo Bình Ngô.
Trong tư tưởng của Nguyễn Trãi nhân nghĩa là yên dân và trừ bạo, lấy dân làm gốc, vì dân mà diệt trừ bọn tàn bạo. Theo đó Nguyễn Trãi khẳng định mỗi dân tộc có quyền bình đẳng vì mỗi dân tộc đều có nền văn hiến riêng, phong tục riêng, có các triều đại là chủ, có những anh hùng hào kiệt. Nguyễn Trãi đã so sánh với các triều đại của Việt Nam với các triều đại của Trung Hoa và Ông gọi các vị vua Đại Việt là “đế”, điều này thể hiện ý thức về độc lập chủ quyền.
Xem thêm:
Bình Ngô Đại Cáo là bản cáo trạng về tội ác của giặc Minh, thể hiện thái độ tức giận, căm phẫn của nhân dân ta thời bấy giờ. Ở giai đoạn đầu mặc dù trải qua đầy khó khăn, thử thách nhưng nhờ vào sự lạc quan, đoàn kết, biết dựa vào dân đã giúp nghĩa quân Lam Sơn vượt qua và giành thắng lợi.
Trong tác phẩm Nguyễn Trãi sử dụng biện pháp liệt kê nhằm tái hiện được không khí chiến trận máu lửa với những chiến thắng vang dội của quân ta. Nghệ thuật đối lập thể hiện được rõ nét những đối cực trong cuộc chiến giữa quân ta và địch.
Ức Trai Di Tập Dư Địa Chí
Nguyễn Trãi biên soạn Ức Trai Di Tập Dư Địa Chí vào năm 1435 dưới thời vua Lê Thái Tông, nội dung tác phẩm nói về Địa lý của Việt Nam thời xưa.
Tác phẩm Ức Trai Di Tập Dư Địa Chí được viết bằng chữ Hán, ghi chép sơ lược về địa lý hành chính và tự nhiên Việt Nam qua từng giai đoạn lịch sử, điều này cũng xác định bờ cõi lãnh thổ Việt Nam từ thời dựng nước. Tác phẩm ra đời giúp nhà vua cùng với triều đình tìm hiểu về con người, đất nước, tài nguyên của dân tộc qua đó xây dựng nên một quốc gia toàn diện và độc lập.
Ức Trai Di Tập Dư Địa Chí bao gồm 4 mục: Trình bày về địa lý; Hình thể sống núi, thổ nhưỡng, đặc sản; Một số nghề thủ công truyền thống; Tập quán của cư dân các đạo.
Tác phẩm của Nguyễn Trãi được coi là công cụ quản lý, tra cứu cho nhà vua, quan lại trong triều và các địa phương. Với ngòi bút sắc sảo của Nguyễn Trãi, tác phẩm có chứa đựng ước mơ của cả dân tộc. Tác phẩm đã ra đời từ rất lâu nhưng đã khắc họa được diện mạo của đất nước, của dân tộc vào thế kỷ XV và vẫn giữ nguyên được giá trị cho đến nay.
Quân Trung Từ Mệnh Tập
Quân Trung Từ Mệnh Tập bao gồm các thư từ qua lại với tướng tá nhà Minh và văn răn bảo tướng sĩ, thư từ chiêu hàng tướng địch đều được Nguyễn Trãi tổng hợp chi tiết. Điều này thể hiện tình cảm yêu nước thương dân nồng cháy, tư tưởng nhân nghĩa, ý chí giải phóng dân tộc thiết tha và tài năng lập luận của Ức Trai.
Trong văn chương, Nguyễn Trãi luôn luôn nhắc đến “đạo làm con mấy đạo làm tôi” để khẳng định tấm lòng trung hiếu trước sau không thay đổi.
Quân Trung Từ Mệnh Tập chính là đỉnh cao của dòng văn học luận chiến ngoại giao chống xâm lược, bên cạnh đó đây còn là tập văn sử dụng trong quân đội mà Nguyễn Trãi đã thay mặt vua Lê Lợi soạn thảo.
Tác phẩm Quân Trung Từ Mệnh Tập được viết nhằm mục đích hỗ trợ cho đấu tranh quân sự trên chiến trường, bên cạnh đó còn thuyết phục quân địch chấp nhận việc hòa giải và rút quân về nước.
Quốc Âm Thi Tập
Quốc Âm Thi Tập là tập thơ Nôm có 254 bài chia đều thành 4 mục: Vô đề (ngôn chí, mạn thuật, trần tình, thuật hứng, tự thuật…); Thì lệnh môn; Hoa mộc môn; cầm thú môn.
Đây là tập thơ Nôm cổ và phong phú nhất của Việt Nam đến nay vẫn còn lưu truyền tuy nhiên các tập thơ không có nhan đề. Hầu hết là thơ tâm sự, bày tỏ chí hướng và khó để biết thời gian sáng tác của các tác phẩm.
Nội dung tập thơ là thú thanh nhàn và thể hiện nỗi đau không che giấu là không có cơ hội giúp nước, không gặp người cùng bản thân thực hiện chí lớn. Trong tập thơ có một số bài được sáng tác để răn dạy mình, khuyên bảo con cháu giữ vững được nhân phẩm, đạo đức và nghe theo đúng lời dạy của thánh hiền. Những áng thơ về thiên nhiên của tác giả hợp với thú an nhàn, giảm bớt nỗi đau để trở nên nhẹ nhàng, thanh thoát hơn.
Quốc Âm Thi Tập có nhiều các thể thơ như: Thể thất ngôn bát cú, thể thất ngôn tứ tuyệt, những câu 7 tiếng xen 1 – 2 câu 6 tiếng… Ngoài ra tác giả còn sử dụng nhiều ca dao, tục ngữ, từ cổ và dùng từ thuần Việt thay từ Hán Việt. Tập thơ này từ Hán Việt ít xuất hiện hơn, thay vào đó Nguyễn Trãi sử dụng nhiều đến từ thuần Việt, từ đơn âm, sử dụng hư từ. Với lượng từ phong phú giá trị nghệ thuật cao giúp diễn tả thành công những tình huống tình cảm của bản thân mà còn góp phần thúc đẩy ngôn ngữ văn học viết bằng tiếng Việt phát triển.
Trên đây là tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Trãi phổ biến và nổi tiếng nhất mà chúng tôi muốn chia sẻ đến bạn. Hy vọng bạn đọc hãy thường xuyên theo dõi các bài viết khác để cập nhật thêm nhiều kiến thức hữu ích khác.
About The Author
