Chương trình Ngữ văn lớp 9 có nhiều tác phẩm đặc sắc phản ánh đời sống, chiến tranh, quê hương và con người Việt Nam. Việc nắm được nội dung cốt lõi của từng tác phẩm sẽ giúp học sinh học tốt hơn, ghi nhớ dễ hơn và cảm thụ sâu hơn. Dưới đây Geego.com.vn sẽ tóm tắt các tác phẩm văn học lớp 9 nổi bật, mời các bạn cùng tham khảo
Tóm tắt các tác phẩm văn học lớp 9 nổi bật
Làng – Kim Lân
Truyện xoay quanh ông Hai, một người nông dân tản cư nhưng luôn nhớ về làng Chợ Dầu của mình. Khi nghe tin làng theo giặc, ông đau khổ, xấu hổ và dằn vặt. Ông căm thù bọn bán nước, luôn trung thành với kháng chiến và Bác Hồ. Cuối cùng, tin đồn được cải chính, ông vỡ òa trong vui sướng. Tác phẩm khắc họa lòng yêu làng gắn với yêu nước của người nông dân thời kỳ kháng chiến.
Lặng lẽ Sa Pa – Nguyễn Thành Long
Câu chuyện kể về anh thanh niên làm công tác khí tượng một mình trên đỉnh núi cao. Một bác lái xe, ông họa sĩ và cô kỹ sư trẻ gặp anh trong chuyến đi Sa Pa. Dù sống cô độc, anh vẫn say mê công việc, coi đó là đóng góp thầm lặng cho đất nước. Tác phẩm ca ngợi vẻ đẹp giản dị, trong sáng và tinh thần cống hiến âm thầm của những con người lao động mới.

Bạn đọc có thể xem thêm:
- Tác giả Rừng Na Uy là ai? Những tác phẩm nổi tiếng của ông
- Tác giả Ân Tầm và những tiêu thuyết ngôn tình nổi tiếng
Chiếc lược ngà – Nguyễn Quang Sáng
Truyện kể về hai cha con ông Sáu và bé Thu trong kháng chiến chống Mỹ. Thu không nhận cha sau nhiều năm xa cách vì vết sẹo làm ông Sáu khác với ký ức của em. Đến lúc nhận ra thì ông phải trở về đơn vị. Trước khi hi sinh, ông làm chiếc lược ngà tặng con. Tình phụ tử thiêng liêng, cảm động thể hiện sâu sắc qua tình tiết ấy.
Những ngôi sao xa xôi – Lê Minh Khuê
Tác phẩm kể về ba cô gái trinh sát mặt đường: Phương Định, Thao và Nho. Công việc của họ nguy hiểm vì phải phá bom trong mưa bom đạn. Dù gian khổ họ vẫn lạc quan, dũng cảm và gắn bó với nhau như chị em. Truyện khắc họa hình ảnh nữ thanh niên xung phong trẻ trung mà anh hùng trong thời chiến.
Bài thơ về tiểu đội xe không kính – Phạm Tiến Duật
Bài thơ miêu tả hình ảnh những chiếc xe tải ra trận không có kính vì bom đạn. Người lính lái xe vẫn hiên ngang, lạc quan, bất chấp khó khăn. Họ coi gian khổ chỉ là thử thách nhỏ và hướng về miền Nam phía trước. Hình ảnh độc đáo, giọng thơ trẻ trung thể hiện tinh thần yêu nước, thái độ ung dung trong chiến đấu.
Đồng chí – Chính Hữu
Bài thơ viết về tình đồng chí giữa hai người lính xuất thân từ nông dân. Họ gặp nhau trong quân ngũ, chia sẻ gian khổ, cùng sống, cùng chiến đấu. Tình đồng đội thiêng liêng được thể hiện qua chi tiết “Đầu súng trăng treo” – biểu tượng đẹp của người lính cách mạng. Tác phẩm toát lên tình cảm cao cả và sức mạnh đoàn kết.
Viếng lăng Bác – Viễn Phương
Bài thơ là cảm xúc chân thành của nhà thơ khi đến thăm lăng Bác Hồ. Tình cảm kính yêu, thương nhớ thể hiện qua hình ảnh hàng tre, ánh sáng, vầng trăng và giọng điệu trang trọng, tha thiết. Đoạn thơ cuối là ước nguyện được hóa thân để tiếp tục canh giấc ngủ của Người. Tác phẩm giàu cảm xúc và tính biểu tượng.
Đoàn thuyền đánh cá – Huy Cận
Bài thơ miêu tả hành trình ra khơi và trở về của ngư dân giữa biển trời rộng lớn. Thiên nhiên được khắc họa kì vĩ, tráng lệ, con người hiện lên khỏe khoắn, lạc quan, làm chủ lao động. Sự kết hợp giữa thực tế và lãng mạn tạo nên một bức tranh lao động giàu chất thơ, ca ngợi vẻ đẹp biển cả và tinh thần lao động.

Nói với con – Y Phương
Bài thơ như lời tâm tình của người cha với con về cội nguồn dân tộc Tày. Tác giả nhắc đến quê hương, phong tục, tình người, niềm tự hào và nghị lực sống. Bài thơ gợi nhắc con hãy giữ gìn truyền thống, sống mạnh mẽ và chân thành. Ngôn ngữ mộc mạc, giàu hình ảnh tạo cảm xúc chân thành, ấm áp.
Mây và sóng – Ta-go (Tagore)
Tác phẩm là lời đối thoại giữa mẹ và em bé. Những người ở “mây” và “sóng” rủ em đi chơi, nhưng em từ chối vì tình yêu dành cho mẹ. Em sáng tạo ra những trò chơi tưởng tượng để ở bên mẹ mà vẫn vui vẻ. Bài thơ đề cao tình mẫu tử thiêng liêng, thể hiện trí tưởng tượng trong trẻo của trẻ nhỏ và thông điệp hạnh phúc giản dị.
Như vậy chúng ta vừa tóm tắt các tác phẩm văn học lớp 9 nổi bật, những tác phẩm này không chỉ là những bài học trong chương trình Ngữ văn lớp 9 mà còn là những lát cắt đầy cảm xúc về con người, quê hương và lịch sử dân tộc. Mỗi tác phẩm đều gửi gắm một thông điệp nhân văn sâu sắc, giúp học sinh rèn luyện khả năng cảm thụ, hiểu biết và yêu mến văn học hơn. Việc nắm được nội dung chính sẽ là nền tảng vững chắc cho học tập và ôn thi hiệu quả.