Nguyễn Du là một nhà thơ, nhà văn hóa lớn, ông được mọi người kính trọng tôn xưng là “Đại thi hào dân tộc”. Bài viết sau đây sẽ giúp các học sinh và các bạn tìm hiểu về tác giả Nguyễn Du để hiểu thêm về nền văn học của Việt Nam.
1. Tóm tắt tiểu sử tác giả Nguyễn Du
Ông sinh năm 1765, mất năm 1820, tự là Tố Như, hiệu là Thanh Hiên. Quê ở làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh.
Chân dung tác giả Nguyễn Du
Gia đình: Ông được sinh ra trong một gia đình đại quý tộc, nhiều thế hệ làm quan và có truyền thống về văn học. Cha ông là Nguyễn Nghiễm, đỗ tiến sĩ, từng làm chức Tể tướng và chính điều này là cái nôi nuôi dưỡng tài năng văn học của ông.
Thời đại: Nguyễn Du sinh ra trong một thời đại đầy biến cố nên cuộc đời của ông đi liền với những thâm trầm lịch sử trong những năm cuối thế kỉ 18 – 19. Đây là giai đoạn lịch sử đầy kinh biến khi đó chế độ phong kiến Việt Nam rơi vào khủng hoảng trầm trọng và phong trào nông dân khởi nghĩa nổi lên khắp nơi, đỉnh điểm là phong trào Tây Sơn. Yếu tố thời đại đã ảnh hưởng sâu sắc tới ngòi bút của ông khi viết về hiện thực đời sống.
Cuộc đời: Nguyễn Du là một người từng trải, phiêu bạt nhiều năm ở đất Bắc, ông đã đi và tiếp xúc nhiều nên đã tạo cho ông tích lũy phong phú về cuộc sống và niềm cảm thông sâu sắc với những đau khổ của nhân dân. Ông là một thiên tài văn học, một nhà nhân đạo chủ nghĩa lớn.
2. Tác giả Nguyễn Du và Truyện Kiều
Truyện Kiều (tên gốc: Đoạn Trường Tân Thanh, nghĩa là tiếng kêu mới về nỗi đau lòng đứt ruột) là là một truyện thơ của thi sĩ Nguyễn Du, tác phẩm được viết bằng chữ Nôm theo thể lục bát, gồm 3254 câu. Đây được xem là một kiệt tác văn học, một trong những thành tựu tiêu biểu nhất trong nền văn học trung đại Việt Nam.
Truyện Kiều – Tác phẩm nổi tiếng của đại thi hào Nguyễn Du
Thời điểm Nguyễn Du sáng tác Truyện Kiều đến nay vẫn chưa được xác định rõ vì tồn tại hai quan điểm: Một là ông sáng tác sau khi đi sứ Trung Quốc. Quan điểm thứ hai nói ông viết trước khi đi sứ, có thể vào khoảng cuối Lê đầu Tây Sơn. Quan điểm thứ hai được nhiều người chấp nhận hơn.
Nội dung của truyện dựa theo bộ truyện văn xuôi Kim Vân Kiều truyện của Thanh Tâm Tài Nhân, một thi sĩ thời nhà Minh, Trung Quốc. Truyện Kiều xoay quanh cuộc đời của Thúy Kiều, một người con gái xinh đẹp và tài năng vì cứu gia đình cô phải hy sinh thân mình. Trong Truyện Kiều có một số nhân vật như tổng đốc Hồ Tôn Hiến, kỹ nữ Vương Thúy Kiều, nhân vật Từ Hải là có thật trong lịch sử Trung Quốc.
3. Phong cách sáng tác của Nguyễn Du
Thể hiện tư tưởng, tình cảm, nhân cách, biểu hiện rõ khuynh hướng quan sát, suy ngẫm về cuộc đời, về xã hội của Nguyễn Du với nội dung chính:
- Tố cáo xã hội phong kiến chà đạp quyền sống con người;
- Cảm thông với những thân phận nhỏ bé dưới đáy xã hội, bị đoạ đày hắt hủi.
Trong số các nhà văn Việt Nam thời cận đại, tác giả Khánh Hoài là một trong những người có tư tưởng và khuynh hướng sáng tác khá giống Nguyễn Du. Tiểu sử về Khánh Hoài và những tác phẩm của ông luôn được nhiều bạn đọc đặc biệt quan tâm.
4. Một vài đặc điểm về nội dung và nghệ thuật của thơ văn Nguyễn Du
Đặc điểm nội dung
Không giống các nhà nho xưa làm thơ để nói về lí tưởng của người quân tử, Nguyễn Du lại đề cao xúc cảm, tức đề cao tình trong thơ văn của ông. Nội dung quan trọng trong thơ văn Nguyễn Du là tình cảm chân thành, là sự cảm thông sâu sắc của tác giả đối với cuộc sống và con người. Đặc biệt là những con người nhỏ bé, bất hạnh, những ca nhi, kĩ nữ… vốn bị xã hội cũ coi rẻ được Nguyễn Du nói đến bằng một tấm lòng trân trọng, thương yêu. Đặc biệt cái nhìn nhân đạo sâu sắc của ông khi tập trung vấn đề về thân phận những người phụ nữ có sắc đẹp và tài năng văn chương nghệ thuật.
Đặc điểm nghệ thuật
Nguyễn Du nắm vững nhiều thể thơ, làm thơ theo thể ngũ ngôn cổ thi, ngũ ngôn luật, thất ngôn luật và ca, hành,… nên thơ chữ Hán của ông ở thể thơ nào cũng có bài xuất sắc. Đặc biệt các sáng tác bằng chữ Nôm, Nguyễn Du đã góp phần trau dồi ngôn ngữ văn học dân tộc, làm giàu cho tiếng việt qua việc việt hoá nhiều yếu tố ngôn ngữ ngoại nhập.
Trên đây là một vài nét về tác giả Nguyễn Du – nhà văn nổi tiếng của Việt Nam qua nhiều thế kỷ. Hy vọng thông qua bài viết này các bạn có thể hiểu thêm nhiều về nền văn học của nước ta.
About The Author
